نمیتوان از اتصال شبکه میر روسیه به شتاب ایران انتظار معجزه داشت
سهراب دل انگیزان، کارشناس اقتصادی، در گفتوگو با «تجارتنیوز» بررسی کرد:
صبح امروز، بانک مرکزی اعلام کرد در مراسمی رسمی و با حضور رئیس کل بانک مرکزی و جمعی از مدیران عامل بانکها، شبکه میر روسیه به شبکه بانکی ایران وصل میشود و از این پس، ایرانیان میتوانند از کارتهای بانکی خود در روسیه استفاده کنند؛ به طوری که هر فرد میتواند معادل روبل وجوه خود را از خودپردازهای روسیه دریافت کند.
بهعلاوه، طبق اعلام بانک مرکزی، در مرحله دوم این طرح، این امکان برای اتباع روس در ایران نیز فراهم میشود که با کارتهای بانکی خود از خودپردازهای ایرانی ریال دریافت کنند. همچنین در مرحله سوم، کارتهای شتاب ایران در پذیرندههای فروشگاههایی روسیه قابل استفاده خواهد بود.
مسیر 7 ساله اتصال شبکه میر روسیه به شتاب ایران
اتصال شبکه میر روسیه به شبکه شتاب ایران برای عملی شدن، راهی طولانی سپری کرد؛ به این صورت که نخستین زمزمههای آن در سال 1396 و از سوی ولیالله سیف، رئیس کل وقت بانک مرکزی ایران مطرح شد. در مردادماه 1401 نیز مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران، اعلام کرد بهزودی سامانه پرداخت مالی روسیه، در ایران راهاندازی خواهد شد.
حتی در اردیبهشتماه 1402 احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت سیزدهم، با اعلام خبر اتصال شبکه بانکی ایران و روسیه تاکید کرد تجار روس و ایرانی میتوانند از ماههای آینده، بدون نیاز به مراجعه به شبکههای بینالمللی و ارزهای غیرمحلی، پرداختهای خود را انجام دهند.
با وجود این، اتصال شبکه بانکی دو کشور در طول این سالها هیچگاه عملی نشد تا اینکه محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، در تیرماه امسال از نهایی شدن توافقات بین تهران و مسکو برای اتصال شبکه میر و شتاب خبر داد.
اتصال شبکه بانکی ایران و روسیه شروع بسیار خوبی است اما مدت زیادی طول میکشد تا به نتیجه مطلوب برسد
حال که طبق اعلام بانک مرکزی، شبکه بانکی ایران و روسیه به یکدیگر متصل شدهاند، سوال مهم اینجاست که این اتفاق چه مزایایی برای اقتصاد ایران و نظام بانکی کشور دربر خواهد داشت. تجارتنیوز برای بررسی آثار اتصال شبکه میر روسیه به شبکه بانکی ایران، با سهراب دلانگیزان، کارشناس اقتصادی و استاد اقتصاد دانشگاه رازی، به گفتوگو پرداخته است.
دلانگیزان در ابتدا اتصال شبکه بانکی دو کشور را اقدامی بسیار خوب دانست و توضیح داد: «به هر حال اولین اقدامات برای سازگار کردن نرمافزارها و سیستمهای حسابداری و حسابرسی بانکهای ایران با بانکهای روسیه انجام شده که میتواند مقدمهای برای انطباق آنها با سیستمهای بینالمللی باشد.»
او ادامه داد: «این موضوع هم میتواند در حوزههای تسعیر و تغییر نرخها و هم در حوزههای تسویهحسابها و گزارشدهی موثر باشد؛ با وجود این، نمیتوان از آن انتظار معجزه داشت. این اتفاق، شروع بسیار خوبی است اما مدت زیادی طول میکشد تا به نتیجه مطلوب برسد.»
نظام بانکداری ایران مثل یک جزیره دورافتاده بوده است
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «از سال 1361 و با تغییر عنوان نظام بانکی ایران به بانکداری اسلامی، ایران ارتباطات بینالمللی نظام بانکداری خود را از دست داد و روابط بانکداری ایران با خارج از کشور، شبیه به صرافی بوده است.»
او افزود: «در حالی که نظامهای بانکداری در تمام دنیا یکپارچه هستند، نظام بانکداری ایران مثل یک جزیره دورافتاده بوده است؛ به همین دلیل اتصال شبکه میر روسیه به شبکه شتاب ایران، شروع بسیار خوبی برای پیدا کردن موارد اختلاف نظام بانکی ایران با کشورهای دیگر محسوب میشود.»
دلانگیزان در پایان خاطرنشان کرد: «گرچه روسیه در حال حاضر تحریم شده است، اما از آنجا که قبلاً به همه نظامهای بانکی جهان مرتبط بوده، نظام بانکداری ایران میتواند از این فرصت استفاده کند که خود را با نظام و چارچوبهایی منطبق کند که پیشتر با جهان همکاری کرده است.»