استخرهای نقدینگی به عنوان یک جزء اساسی از اکوسیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. این استخرها به کاربران این امکان را می‌دهند که دارایی‌های دیجیتال خود را در قراردادهای هوشمند قفل کنند و نقدینگی لازم برای تسهیل معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) را فراهم کنند. با استفاده از استخرهای نقدینگی، کاربران می‌توانند بدون نیاز به سازندگان بازار، به راحتی خرید و فروش کنند و از پاداش‌های مختلفی مانند توکن‌های LP و هزینه‌های معاملاتی بهره‌مند شوند.

استخر نقدینگی یک جزء اساسی از اکوسیستم دیفای (DeFi) است. استخرهای نقدینگی علاوه بر ارائه خدمات اصلی، از جمله معاملات، وام‌گیری و وام‌دهی، همچنین راهی برای سرمایه‌گذارانی فراهم می‌کنند که به دنبال ریسک‌ها و بازده‌های بالا هستند.

دیفای یک نوآوری در صنعت رمزارزها است و استخر نقدینگی یک جزء اساسی از اکوسیستم دیفای محسوب می‌شود. کاربران دیفای دارایی‌های دیجیتال خود را در قراردادهای هوشمند قفل می‌کنند تا عملیات روان پروتکل دیفای حفظ شود.

توضیح استخرهای نقدینگی | استخر نقدینگی چیست؟

استخر نقدینگی به مجموعه‌ای از رمزارزها اشاره دارد که توسط قراردادهای هوشمند قفل شده‌اند و به از طریق ارائه نقدینگی به تسهیل معاملات کمک می‌کنند و به طور گسترده‌ای توسط صرافی‌های غیرمتمرکز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مفهوم برای اولین بار در سال 2017 توسط بنکور (Bancor) مطرح شد و توسط یونی سواپ (UniSwap)، یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز، استفاده شد.

قبل از ایجاد استخرهای نقدینگی، کاربران معاملات خود را از طریق دفتر سفارش‌ها در پلتفرم‌های تجاری متمرکز، جایی که خریداران و فروشندگان سفارشات خود را قرار می‌دادند، انجام می‌دادند. معمولاً، خریدار انتظار دارد که یک رمزارز را با پایین‌ترین قیمت خریداری کند، در حالی که فروشنده امیدوار است که آن را با بالاترین قیمت بفروشد. برای تطابق معامله، خریدار و فروشنده باید به توافقی درباره قیمت برسند.

زمانی که در بازارهای مالی، سفارشات خرید و فروش به اندازه کافی وجود نداشته باشد، معاملات سریع نمی‌توانند به راحتی انجام شوند. در بازارهای متمرکز، بازارسازان خودکار (Market Makers) این مشکل را حل می‌کنند. آن‌ها نقدینگی را تأمین می‌کنند تا خریداران و فروشندگان بتوانند به راحتی معاملات خود را انجام دهند.

اما در دیفای (DeFi)، چنین سازندگانی وجود ندارند. به همین دلیل، مفهوم استخر نقدینگی معرفی شده است. در این استخرها، کاربران دارایی‌های خود را در قراردادهای هوشمند قفل می‌کنند. این دارایی‌ها به عنوان نقدینگی برای معاملات استفاده می‌شوند و به کاربران این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به سازنده بازار، به راحتی خرید و فروش کنند.

نحوه عملکرد استخرهای نقدینگی

استخرهای نقدینگی به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه‌های شخص ثالث اجرا می‌شوند. به زبان ساده، دو یا چند رمزارز مختلف در یک استخر قرار می‌گیرند تا یک استخر سرمایه‌گذاری رمزارزی تشکیل دهند که نیازهای معاملاتی کاربران را از طریق بازارسازان خودکار (AMMs) برآورده کند. پروتکل‌های دیفای برای تشویق کاربران به شرکت به عنوان تأمین‌کنندگان نقدینگی (LPs)، پاداش‌هایی ارائه می‌دهند.

اگر یک کاربر توکن A را بفروشد تا توکن B را در یک صرافی غیرمتمرکز خریداری کند، او به توکن‌های موجود در استخرهای نقدینگی A/B که توسط سایر کاربران ارائه شده‌اند، تکیه می‌کند. بر اساس قانون عرضه و تقاضا در اقتصاد، زمانی که او توکن B را خریداری می‌کند، تعداد توکن B در استخر نقدینگی کاهش یافته و در عوض قیمت آن افزایش می‌یابد.

نقش استخر نقدینگی در دیفای

استخرهای نقدینگی کریپتو نقش اساسی در اکوسیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi)، به ویژه در زمینه صرافی‌های غیرمتمرکز ایفا می‌کنند. استخر نقدینگی یک مکانیزم هستند که به کاربران این امکان را می‌دهند تا دارایی‌های خود را در قراردادهای هوشمند صرافی‌های غیرمتمرکز تجمیع کنند تا نقدینگی را برای معامله‌گران فراهم کنند تا بین ارزها مبادله کنند. استخرهای نقدینگی، سرعت و راحتی را به اکوسیستم دیفای ارائه می‌دهند.

قبل از ظهور بازارسازان خودکار (AMM)، نقدینگی بازار کریپتو برای صرافی‌های غیرمتمرکز در اتریوم چالش‌برانگیز بود. در آن زمان، صرافی‌ها یک فناوری جدید با رابط کاربری پیچیده بودند و تعداد خریداران و فروشندگان کم بود، بنابراین پیدا کردن افراد کافی برای معامله به طور منظم دشوار بود. بازارسازان خودکار این مشکل نقدینگی محدود را با ایجاد استخرهای نقدینگی و ارائه انگیزه و پاداش به تأمین‌کنندگان نقدینگی برای تأمین این استخرها حل کردند و همه این‌ها بدون نیاز به واسطه‌های شخص ثالث انجام می‌شود. هرچه دارایی‌های بیشتری در یک استخر وجود داشته باشد و هرچه نقدینگی استخر بیشتر باشد، معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز آسان‌تر می‌شود.

چرا استخرهای نقدینگی کریپتو مهم هستند؟

هر معامله‌گر با تجربه‌ای در بازارهای سنتی یا کریپتو می‌تواند به شما درباره معایب بالقوه ورود به بازاری با نقدینگی کم بگوید. چه یک ارز دیجیتال با ارزش بازار پایین باشد و چه یک سهام ارزان، لغزش قیمت (slippage) هنگام تلاش برای ورود یا خروج از هر معامله یک نگرانی بزرگ خواهد بود. لغزش قیمت تفاوت بین قیمت مورد انتظار یک معامله و قیمت اجرایی آن است. لغزش قیمت در دوره‌های نوسان بالا رایج‌تر است و همچنین می‌تواند زمانی رخ دهد که یک سفارش بزرگ اجرا می‌شود اما حجم کافی در قیمت انتخابی برای پر کردن فاصله بین قیمت خرید و فروش وجود نداشته باشد.

قیمت سفارش بازار در شرایطی که نوسان قیمت زیاد یا حجم معاملات کم است، به این صورت تعیین می‌شود که به فاصله بین قیمت خرید (قیمتی که خریداران حاضرند بپردازند) و قیمت فروش (قیمتی که فروشندگان حاضرند بفروشند) توجه می‌کنیم. این بدان معنی است که این قیمت نقطه میانه‌ای است بین آنچه فروشندگان حاضرند دارایی را بفروشند و قیمتی که خریداران حاضرند آن را خریداری کنند. با این حال، نقدینگی کم می‌تواند منجر به لغزش قیمت بیشتری شود و قیمت اجرایی معامله ممکن است به طور چشمگیری از قیمت سفارش بازار فراتر رود.

استخرهای نقدینگی قصد دارند تا مشکل بازاره را با انگیزه دادن به خود کاربران برای تأمین نقدینگی حل کنند. معامله با پروتکل‌های استخر نقدینگی مانند بنکور یا یونی سواپ نیازی به تطابق خریدار و فروشنده ندارد. این بدان معناست که کاربران می‌توانند به سادگی توکن‌ها و دارایی‌های خود را با استفاده از نقدینگی که توسط کاربران تأمین شده و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود، معامله کنند.

مقدار نقدینگی در استخرهای دیفای

در دیفای، نقدینگی با ارزش کل قفل شده (TVL) اندازه‌گیری می‌شود. طبق گزارش دپ رادار (DappRadar)، تا نوامبر 2022، ارزش کل قفل شده (TVL) تمام دارایی‌ها در پروتکل‌های دیفای حدود 40 میلیارد دلار آمریکا بود.

دیفای لاما (DeFiLlama) نشان می‌دهد که در ابتدای سال 2020، ارزش کل قفل شده در پروتکل‌های دیفای کمتر از 1 میلیارد دلار آمریکا بود. رشد انفجاری آن واقعاً نشانه‌ای از توسعه سریع دیفای در سال‌های اخیر است.

موارد استفاده از استخر نقدینگی

در ادامه موارد استفاده از این استخرها را بیان می‌کنیم:

·              بازارسازان خودکار (AMM)

صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ خدمات استخرهای نقدینگی را فراهم می‌کنند که به تأمین‌کنندگان نقدینگی (LPs) اجازه می‌دهد تا رمزارزهای خود را در غالب جفت ارز‌های معاملاتی جمع‌آوری کنند. آن‌ها به قراردادهای هوشمند خودکار متکی هستند تا قیمت دارایی‌ها را تعیین کرده و در نتیجه یک بازار تجاری ایجاد کنند.

·        لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining)

لیکوییدیتی ماینینگ فرآیندی است که در آن معامله‌گران نقدینگی را به یک پروتکل دیفای خاص ارائه می‌دهند و بر اساس نسبت نقدینگی که به استخر ارائه می‌دهند، بهره کسب می‌کنند. بیشتر استخرهای نقدینگی همچنین توکن‌های LP را ارائه می‌دهند که می‌توانند توسط LPs در پروتکل‌های دیگر سهام گذاری شوند تا درآمدی متناسب با سهم آن‌ها از کل مبلغ موجود در استخر تولید کنند.

     نکات مهم در خصوص لیکوییدیتی ماینینگ

برای شرکت در لیکوییدیتی ماینینگ، کاربران باید در مورد ریسک ضرر موقتی (impermanent loss) احتیاط کنند. این ریسک به کاهش نسبت توکن‌ها در استخر نقدینگی به دلیل تغییرات و نوسانات چشمگیر قیمت اشاره دارد. تأمین‌کنندگان نقدینگی باید به تغییرات قیمت‌ها توجه داشته باشند. اگر قیمت‌ها کاهش یابند و آن‌ها نقدینگی خود را برداشت کنند، ممکن است با ضرر واقعی مواجه شوند. اما اگر قیمت‌ها بهبود یابند و آن‌ها صبر کنند، می‌توانند از این ضرر جلوگیری کنند و حتی سود کنند.

 

چگونه از استخر نقدینگی استفاده کنیم؟ | نحوه پیوستن به استخر نقدینگی

برای اینکه به یک تأمین‌کننده نقدینگی تبدیل شوید، باید چهار مرحله را دنبال کنید:

·        انتخاب یک پلتفرم

محبوب‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) برای این امر، شامل کرو (Curve)، بالانسر (Balancer)، یونی سواپ، پنکیک سواپ (PancakeSwap) و سوشی سواپ (SushiSwap) هستند.

تمامی این صرافی‌های غیرمتمرکز توکن‌های حاکمیتی و بومی خود را دارند که به دارندگان آن این امکان را می‌دهند تا به‌طور فعال در مدیریت پلتفرم‌ها شرکت کنند.

·        اتصال کیف پول کریپتو

پس از اینکه یک استخر نقدینگی پیدا کردید، باید کیف پول کریپتوی خود را به پلتفرم غیرمتمرکز متصل کنید. این مرحله معمولاً با پیدا کردن یک دکمه اتصال (Connect) در صفحه اصلی پلتفرم انجام می‌شود.

بسته به اینکه کدام صرافی را انتخاب می‌کنید، ممکن است نیاز باشد یک کیف پول خاص کریپتو را دانلود کنید. برای صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم، متامسک (MetaMask) رایج‌ترین کیف پولی است که اکثر پلتفرم‌ها از آن پشتیبانی می‌کنند.

·        انتخاب یک جفت ارز

استخرهای نقدینگی مختلف می‌توانند بسته به دارایی‌هایی که در آن‌ها وجود دارد، بازده‌های متفاوتی داشته باشند. برای پیوستن به یک استخر نقدینگی، ممکن است نیاز باشد هر دو دارایی موجود در استخر را خریداری و نگه‌داری کنید.

·        افزودن نقدینگی

برای کاربران تازه‌کار، ممکن است قبل از اینکه بتوانند نقدینگی را اضافه کنند، نیاز باشد که یک قرارداد تنظیم کنند یا یک پیام تراکنش را امضا کنند. این‌ها معمولاً اقدامات یک‌باره هستند و فقط نیاز به کلیک بر روی گزینه تأیید دارند. در برخی موارد، این مراحل ممکن است هزینه‌ و کارمزد به همراه داشته باشد.

منبع خبر: https://nipoto.com/mag/comprehensive-concept-of-liquidity-pool/