صداوسیما ایران هیچ کوششی برای زنده نگاه‌داشتن موسیقی ملی نمی‌کند/ نوحه‌خوان‌های ما آهنگ هایده را برای عزاداری حسینی می‌خوانند
مریم پیروزه: هرازچندگاهی اخباری با این مضمون که فلان خواننده در کنسرتش پلی بک کرده را می‌شنویم و با مرور زمان این اتفاق نه‌تنها کمتر نشده؛ بلکه روزبه‌روز در اجرا خوانندگان بیشتری دیده می‌شود.
وقتی یک خواننده مشهور در کنسرت رشت در سال ۸۶ اجرای پلی بک داشت و لحظاتی بعد از اتمام کنسرت، مخاطبان خواهان برگرداندن پول بلیت خود شدند، انتظار می‌رفت که دیگر همچنین داستانی پیش نیاید؛ اما خواننده جوانی همین کار در سال ۹۷ تکرار کرد. او در اجرای خود در شیراز پای پلی بک را به کنسرت‌های پاپ باز کرد و مشابه همچنین کاری در کنسرت خوانندگان دیگر هم به چشم خورد این جریان‌ها باعث این شد مردم وقتی می‌خواهند گزینه واریز پول را برای یک کنسرت پاپ ایرانی بزنند دست‌ودلشان بلرزد نکند بروند به کنسرت و بعد از اتمامش بگویند پولمان را حرام کردیم. این خوانندگان گمان می‌کنند اگر به هر دلیلی کنسرت را لغو کنند کار دور از ادب است؛ اما برای ردکردن این حرف باید همخوانی مردم در کنسرت رشت علیرضا قربانی را مثال زد که وقتی قربانی وسط اجرا دچار گرفتگی صدا شد مخاطبان حاضر در سالن بدون هیچ اعتراضی شروع به خواندن آهنگ به‌جای خواننده کردند در اینجا باید گفت مخاطبان با کنسل‌شدن یک اجرا به دلیل سرماخوردگی یا عدم امکانات مشکلی ندارند آن چیزی که صدای شکایت آنها را در می‌آورد احترام نداشتن به هنر، وقت و شعور مخاطب است.
اما این وضع نامناسب به اجراهای زنده خلاصه نمی‌شود و بسیاری از کارشناسان موسیقی پاپ امروزی را یک اثر دور از هنر و کیفیت می‌دانند و معتقدند این خوانندگان هویت موسیقی ایرانی را زیر سؤال می‌برند و اگر این جریان ادامه پیدا کند باید به شکلی جدی نگران موسیقی ایرانی بود.
خبرآنلاین برای آگاهی بیشتر از وضع موسیقی پاپ به گفتگو با کیوان ساکت موسیقی‌دان و آهنگ‌ساز نشست که در ادامه آن را می‌خوانید.
کیوان ساکت موسیقی‌دان و آهنگ‌ساز در گفت‌وگو با خبرآنلاین درباره انتخاب گزینشی برای صدور مجوز کنسرت‌ها بیان کرد: «تهیه‌کننده فیلم مارمولک آقای محمدی در مصاحبه‌ای که با وزیر ارشاد داشت گفت: چرا با اینکه فیلم‌های زیادی هست که از نگاه فرهنگی بسیار کم ارزش به‌حساب می‌آیند و در سطح پایینی از کیفیت قرار دارند با آسانی پروانه نمایش می‌گیرند؛ ولی به یک فیلم خوب مجوز نمی‌دهید؟ و پاسخ این بوده است: چون آن فیلم‌ها برای ما خطر ندارند؛ بلکه شما برای ما خطرناک هستید این شما هستید که مردم را آگاه می‌کنید. در دنیای موسیقی هم دقیقاً همچنین جریانی است. من بسیاری از کنسرت‌های سال گذشته و سال‌های قبل از آن را به این خاطر که مجوز دیر به دستم می‌رسید از دست دادم؛ زیرا زمانی برای انجام یک کنسرت به من مجوز می‌دادند که دیگر فرصتی برای تبلیغ نداشتم و تهیه‌کننده هم ریسک گرفتن سالن و پرداخت را نمی‌کرد. من کیوان ساکت گاهی سه ماه برای یک مجوز چشم‌به‌راه می‌مانم درحالی‌که می‌بینم بسیاری از اجراهای پاپ در طول دو الی سه روز مجوزشان صادر می‌شود و عکس کنسرت‌های بر روی بیلبوردها در سطح شهر گواهی است برای سخنانم.»
ابتذال فراگیر شده است
ساکت با اشاره به اینکه مخالف موسیقی پاپ نیست ادامه داد: «من معتقدم موسیقی پاپ امروز بسیار سطحش با موسیقی پاپ پیش از انقلاب فرق دارد و خواننده‌های پاپ امروزی بسیار شبیه هم هستند و شوربختانه پلی بک که مسئله‌ای است که در خوانندگان امروزی بسیار دیده می‌شود، اما در بین هنرمندان موسیقی پاپ گذشته ما شاهد همچنین اتفاق‌هایی نبودیم هر شخصیت هنری سبک ویژه به خود را داشت برای مثال آقای ابراهیم حامدی مانند داریوش، داریوش شبیه به فرهاد، فرهاد شبیه به ستار و ستار مانند بانو گوگوش نبود.»
این موسیقی‌دان گفت: «بسیاری از آهنگ‌ها حتی در حوزه موسیقی ملی ایران کاملاً برگردان موسیقی ترکی استانبولی است و حتی کار به جایی از ابتذال و تقلید رسیده که نوحه‌خوان‌های ما آهنگ‌های حمیرا و هایده را در نوحه‌های خود به یاد امام حسین و کربلا می‌خوانند و شگفتا که با همان شعر و گام می‌خوانند این کار یعنی مصداق بارز دزدی هنری یا همان کپی‌رایت و متأسفانه هیچ ابایی هم از این تقلید ندارند این اتفاق برآیند دو اندیشه است یا آنها شنوندگان را بسیار نادان می‌پندارند که البته امکان ندارد کسانی که پای منبر می‌روند تا برای امام حسین سینه بزنند حتی یکبار هم به موسیقی این خوانندگان زن قدیمی گوش نداده باشند یا حالت دوم این است که بهایی به شعور و عقل مردم نمی‌دهند. ما در موسیقی پاپ هم شاهد این تقلید بودیم که با کپی از آهنگ‌های ترکی استانبولی آن‌هم بی‌کم‌وکاست، نمونه‌های ایرانی آنها را هم پیدا می‌کنید.»
بسیاری از خوانندگان امروز در حافظه تاریخی و عاطفی مردمان ایران نمی مانند
ساکت درباره استقبال مردم از خوانندگان قبل انقلاب خاطرنشان کرد: «موسیقی پاپ امروزی به یک موسیقی یک‌بارمصرف تبدیل شده به همین منظور وقتی خوانندگان پاپ گذشته در کشورهای همسایه کنسرت می‌گذارند هزاران‌هزار نفر با هزینه زیاد راهی این کشورها می‌شوند تا خاطرات شیرین گذشته را زنده کنند چون‌که مانند آنها پیدا نشده چند باری خوانندگان مرد ما بعد از انقلاب تلاش کردند آهنگ‌های خوانندگانی مانند هایده، حمیرا و مرضیه را بازخوانی کنند؛ اما نتیجه کار بسیار ناموفق و نازیبا بود؛ زیرا هرگز آن احساس و صدا تکرار نخواهد شد و از همین رو مردم ترجیح می‌دهند به صدای خوانندگان اصلی گوش بدهند. شوربختانه بسیاری از خوانندگان این دوره هویت فرهنگی خود را از دست دادند و به یک کپی دست سه از کارهای ۴۰ و ۵۰ سال پیش تبدیل شدند و هرگز در حافظه تاریخی و عاطفی و فرهنگی مردمان ایران نخواهند ماند.»
آهنگ‌ساز ایرانی درباره نقش رسانه در گسترش فرهنگ ایرانی بیان کرد: «موسیقی ما موسیقی سنتی نیست؛ بلکه موسیقی ملی است که رسانه و صدا سیما می‌تواند نقش سودمند یا مخرب زیادی در گسترش آن داشته باشد هرچند صداوسیما در چند دهه اخیر در تخریب فرهنگی و تخریب زبان ملی ایران بسیار مؤثر بوده است. مجریان ما سخن‌گفتن را آن‌گونه که باید بلد نیستند یا کسی را برای خواندن شاهنامه می‌آورند که یکبار هم شاهنامه نخوانده است و تمام واژگان را اشتباه ادا می‌کند ما در موسیقی و حتی در واژگان هم داستان مشابه داریم.»
صداوسیما موسیقی ملی کشور را این‌گونه خار و خفیف می‌کند
کیوان ساکت با اشاره به عملکرد نادرست صداوسیما ادامه داد: «صداوسیما به مردم یاد می‌دهد وقتی موسیقی ملی ایران پخش می‌شود در بین آن حرف بزنند یا اخبار پخش کنند؛ اما وقتی موسیقی پاپ بخش می‌شود حتی اگر بسیار کم‌رمق باشد باید آن را تا آخر گوش بدهند به باور من این یک برنامه است برای نابودی فرهنگ ایران که این سازمان آگاه یا ناآگاه به این سمت می‌رود. شاید این حرف من قضاوت‌های زیادی را به همراه داشته باشد، اما من این را می‌گویم شما هیچ کشوری را نمی‌توانید پیدا کنید از کشورهای قدیمی مانند چین، هند و ژاپن که صداوسیما موسیقی ملی کشور را این‌گونه خار و خفیف کند. در کنار اینکه تمام ژانرهای موسیقی باید پخش شود؛ ولی بیشترین تلاش باید برای شناخت موسیقی و فرهنگ ایران که کهن‌ترین فرهنگ هم است صورت بگیرد وقتی رسانه و صداوسیما ایران هیچ کوششی برای زنده نگاه‌داشتن موسیقی ملی نمی‌کند نمی‌توانیم جوانان را برای ناآگاه بودن از فرهنگ کشور خودشان مقصر بدانیم وقتی تلویزیون ساز ملی ایران را به این نسل نشان نمی‌دهد، اما راحت فرهنگ کشورهای دیگر را به آنها معرفی می‌کند باید هم انتظار داشت جوانان به سمت فیلم، موسیقی و فرهنگ کشورهای دیگر از جمله کره جنوبی متمایل شوند این بدبختی است که مسئولان باید شرمنده باشند و برای این بیگانگی از مردم عذرخواهی کنند.»
۵۷۵۷
خبرآنلاین
